چگونه انتقاد کنیم تا نتیجه بگیریم.
شما در مقابل انتقاد چگونه عمل می کنید ؟
ایا انتقاد سبب خشم و عصبانیت شما می شود ؟
ایا شما نیز گه گاه با سخنان انتقاد امیز خود , موجب رنجش دیگران می شوید ؟
ایا از ترس این که مبادا کسی را از خود برنجانید , در بیان مطالبی که آن را مفید می دانید , تردید می کنید ؟
پاسخ این پرسش ها اغلب مثبت می باشد چرا که مردم معمولا تمایل دارند انتقاد را به شکل منفی به کار برند و تعبیر و تفسیر کنند و یا به دلیل منفی بودنش از انتقاد کردن خودداری کنند .
اگر چند نفر را به طور اتفاقی انتخاب کنید و از آن ها بپرسید ( معنی انتقاد چیست ؟ ) به احتمال زیاد خواهند گفت : ( انتقاد اظهار نظری است مخرب , تحیر کننده یا خصومت امیز که هدفش عیب جویی است .)
چرا انتقاد در مفهوم رایج خود دارای تاثیری تا بدین حد مخرب و منفی است ؟
● در انتقادهای متداول , انتقاد کننده معمولا به شکلی غیر منصفانه قط روی نقاط ضعف انگشت می گذارد .
● انتقاد به صورت متداول خود , جریانی منحصرا یک سویه دارد .
● انتقاد نادرست احتمال رشد و پیشرفت را از بین می برد . این شیوه بت تمرکز بر روی اعمال گذشته فرد روزنه هر نوع جبران و پرهیز از خطا را می بندد .
وقت آن رسیده که در تعریف انتقاد تجدید نظر کنیم و بدین ترتیب مفهوم قبلی آن را تغییر داده , در روند انتقاد کردن و انتقاد شنیدن تحول و اصلاحاتی ایجاد کنیم . به تعاریف جدید توجه کنید :
انتقاد عبارت است از انتقال اطلاعات به دیگران
به نحوی که افراد مرد انتقاد بتوانند آن را در جهت مصالح خود به کار برند.
و یا
انتقاد وسیله ای است برای تشویق و افزایش رشد فردی و روابط اجتماعی
برای این که انتقادمان سازنده باشد و از آن احساس خشنودی کنیم , باید به یک پرسش کلیدی پاسخ دهیم :
اطلاعاتی را که می خواهیم به فرد مخاطب دهیم, چگونه بیان کنیم که از یک طرف مخاطب ما آن را بپذیرد و از آن سود ببرد و از طرف دیگر به بهبود روابط ما با او کمک کند به عبارتی دیگر( چه بگوییم؟ و چگونه بگوییم ؟ )
این پرسش , مرکز ثقل مساله را از عیب جویی به حل مشکل تغییر می دهد .
برای طرح یک انتقاد سازنده و موثر باید موارد ذیل را مد نظر داشته باشید :
● رفتار مورد انتقاد را مشخص کنید .
● انتقاد خود را تا حد ممکن واضح ومشخص بیان کنید .
● اطمینان حاصل کنید که اعمال و رفتاری را که مورد انتقاد قرار می دهید , قابل تغییر است . در غیر این صورت از انتقاد صرف نظر کنید .
● از عبارت نظر شخصی من این است استفاده کنید و از تحمیل نظریات خود بپرهیزید .
واضح و شمرده سخن بگویید, به طوری که طرف مقابل شما و دلیل مطرح کردن آن را بفهمد .
● موضوع را کش ندهید و انتقاد را به سخنرانی تبدیل نکنید, زیرا شنونده بی حوصله می شود و توجهی به آن نمی کند .
● بکوشید انگیزه هایی برای تغییر رفتار پیدا کنید و خود را متعهد بدانید که انتقاد شونده را در حل مشکلش کمک کنید .
● اجازه ندهید گفته هایتان از احساسات منفی شما رنگ بگیرد .مواظب باشید صدایتان بلند و لحن کلامتان خشن و تعنه امیز نباشد.
● از ژست های خشم الود , مانند گره کردن دست ,اخم کردن , گره به ابرو انداختن و نظائر آن بپرهیزید .
● حالت و رفتار شما می بایست گفته های شما را تقویت کند نه انکه انها را نفی کند .
● با مشکلات و احساسات طرف مقابل , همدلی نشان دهید .
● شتاب زده انتقاد نکنید .
● بکوشید با پیش بینی واکنش های منفی شخصی که مورد انتقاد قرار می گیرد , از بروز آن جلو گیری کنیم. جملاتی مانند : (می دانم که به من این اجازه را می دهید که در مورد ... حرف بزنم , چون معتقدم کهبرای شما مفید خواهد بود .) در کاهش واکنش های منفی موثر می باشد .
● اگر نتیجه انتقاد خود رادر رفتار انتقاد شونده مشاهده نمودید , وی را تحسین کنید .
